33 Teveel moois

Schrijven, ik mis het. Veel dingen kunnen hier niet, no problem. Maar niet kunnen schrijven is het ergst. Teveel te doen, te druk met van alles en nog wat en dan te moe te moe te moe. De batterij van het laptopje gaat maar 2 uur mee, afhankelijk van wat ik wil laden. Wil ik bij mijn bank naar binnen  dan kost dat drie uur heb ik gisteren ervaren. Visacard cotroleren dito. Geziijk met cookies die van alles verhinderen. Moet je dat gezellig gaan zitten uitzoeken onder je muskietennet in de nacht. Help! mijn nachtrust! Want internet overdag is helemaal niet te doen. Soms priegel ik wat tekstjes op Facebook via mijn mobiel. Niet ideaal maar goed genoeg om de boel een beetje up to date te houden.
Ook nu dreigt het symbooltje van de batterij weer.  Keuzes maken. Een foto plaatsen? Van wie of wat? Ik heb zoveel leuks te laten zien. De tuin die Salieu begonnen is. De jongetjes die voor bouwvakker spelen en mini-blokken maken voor het huis, zoals kinderen bij ons zandtaartjes maken. De  hondjes die groter en groter worden en Little Tien die maar achter blijft en met een injectiespuitje gevoerd moet worden. Ikzelf wroetend in  de cementharde grond om enorme wortels uit te graven die de bananenplanten dreigen te verdringen. De palmbomen tegen ondergaande zon. Mijn keihard werkende lieve man die als een huisvrouw de afwas doet ( heel bijzonder hier!). Of wij als happy-family ogenschijnlijk op vakantie in Afrika , lurkend aan een flesje fris.. Genoeg moois en liefs om te laten zien, maar helaas. Ik ga proberen  snel een keus te maken. Want de tijd dringt. Tot later!

32 Blut

Het is maar goed dat ik geen tijd heb om te schrijven, want de meeste verhalen zou ik dan moeten corrigeren omdat de feiten achterhaald zijn. Zo had ik een verhaal over Oumi die onmisbaar zou zijn met haar kokerij voor mij en mijn werkers. Helaas. Toen ik gisteren met een grote zucht het dagelijkse ritueel van schalen terugbrengen en geld meegeven herhaalde, kwam ik op het idee eens op te tellen wat ik de laatste 2 maanden aan haar betaald heb. Dat was shocking naar Gambiaanse begrippen: meer dan een jaarsalaris. En dat terwijl ik toch echt op de hoogte ben van de levensstandaard hier. Het geld stroomt weg en het is bijna niet meer te behappen. Het betalen van de werkers, hen de hele dag voorzien van eten en drinken (niet gangbaar hier maar een Europees gevoel van mij dat dat moet), een tweede huisje bouwen voor onze "caretaker" Salieu, het is teveel voor iemand met een AOW-tje. Want zo is het wel sinds ik jarig geweest ben, een ouwe tut in Afrika.
Ontsteld  toonde ik het lijstje cijfers en trok een vragend gezicht. Wat Tapha er wel niet van dacht. Ook die was geschokt en realiseerde zich niet dat het zoveel geld was geweest. "Maar jij brengt het iedere dag, waarom zei je me niets?" Schouder ophalen en een schuldig gezicht. Salieu brengt uitkomst. "He cannot, then they will spoil his name and they call him a hypocryt!" Maar, zeg ik, hij kan het toch tegen mij zeggen dat het veel te veel geld is iedere dag? Nee dat kan ook niet want ze zullen het horen en dan wordt Oumi "hot" en dat moet je vermijden. Je moet het maar snappen. Dat doe ik dus en maak korte metten door haar op te bellen. Ik vertel haar dat we stoppen met de kokerij, Uiteraard ben ik haar een verklaring schuldig waarom. Oh gewoon, niets bijzonders, ik heb geld voor cement nodig en voor de werkers.. Thats all. No problem. Really no problem. Je liegt hier de hele boel bij mekaar om mensen te vriend te houden. Vooral geen problemen met ze hebben. Nee, no problem, echt niet. Jankend in bed voel ik me vooral teleurgesteld. Ze is "family" en dus te vertrouwen, maar ondertussen heeft ze van het geld de hele familie onderhouden en een flinke zak opzij gezet. Shit. Geen Gambiaan is te vertrouwen. Een klote idee waar ik maar niet aan wil. Tot het geld op is dus. Nu dus, terwijl ik nog maar op de helft van de tijd hier te gaan ben. Vanaf vandaag ga ik zelf koken. Wat heet, de jongens stellen het buurmeisje voor, die heeft toch niets te doen . We zullen wel zien. Vandaag regelen ze het zelf maar. Ik ben er even niet want ga wat mensen voor lunch naar David op het strand brengen. En zelf ook even iets anders eten dan elke dag "fishballs"van de goedkoopste gratenvis die je hier kunt krijgen. Weg ermee! Er komt geen fishball meer in huis en ook de schalen van Oumi niet. Ik heb gezegd. Zijn er nog mensen die me willen sponsoren? Sluit maar aan in de rij ;-)

31 rally rijden

nb helaas is mijn tekst net opgeslagen. morgen overnieuw!

>

  Heftig! Om zes uur vertrekken vanuit Kubuneh, veel te laat want in notime donker.

30 Nederlandse les

Sinds deze week zijn we plotsklaps begonnen met Nederlands leren. Als je lichamelijk niets mag doen kom je al gauw op leeswerk uit. En zo kwam ik het boek in mijn laptop tegen. Natuurlijk had ik het weer niet helemaal gescand met als gevolg dat ik de eerste 5 lessen mis. Maar ervaring genoeg om met handen en (zere) voeten duidelijk te maken wat een woord betekent.
Tapha en Salieu zijn de braafste leerlingen die ik ooit gehad heb. Stilletjes luisteren ze 's avonds na het eten naar de Nederlandse woordjes en zeggen ze na. Ondertussen probeer ik bij het woord "been"mijn zere poot olijk de lucht in te steken. Gelukkig komt daarna het woord "tong"en mag ik mijn tong uitsteken.. De jongens zijn bijna te serieus om er om te kunnen lachen, dus dat doe ik dan maar in mijn eentje.
Deed ik het afspelen van de geluidsbestandjes  eerst nog via de laptop, nu doen we het via het WakaWaka radiootje. De laptop liep steeds razendsnel leeg en ik kwam aan niets meer toe na een les. Nu heb ik de bestanden op een memorycard gezet die in het radiootje past.
Zittend bij de WakaWaka lamp en daarnaast het knalgele radiootje doen de jongens hun lesje: tellen en kleuren. Geel is de kleur die ze nu het beste kennen. Het radiootje gaat op Solar, en laad zich op via de solarlamp. Niks geen batterijen dus. Zon Zon Zon. Een uitkomst. Leek het me destijds een belachelijke aanschaf, de knalgele WakaWaka-rugzak met 2 lampen, een radiootje, een batterijlader en diverse plugjes en kabels, nu weet ik wel beter. Het is zijn 135 euro meer dan waard!

29 Soesoelaa!

Soesoelaa!
Iedereen is in ruste. De vrouwen liggen gewikkeld in hun dunne vierkante shawls op de matras onder het muskietennet. Tiko nog steeds op het hoofd. Het felle Tl-licht blijft aan. Toen ik het eens uitdeed hoorde ik de oude dame tegenover me het bed uit stommelen.  Ze zou nog struikelen in het donker in haar wijde gewaad en dus ging het licht gauw weer aan.
Ik zit bij de ingang van de zaal op een stoel met mn zielige been op een tweede stoel.  Naast me ligt de dochter van de andere overbuurvrouw op een kaal met plastic overtrokken matras. Het laken komt er pas op als er een patiënt binnen gebracht wordt. In foetushouding probeert ze het niet koud te hebben en de malariamuggen geen kans te geven, want ook geen net boven het bed. Ik overzie de zaal. Ze heeft het door en kijkt even naar me op. "Gezellig hé zo?" zeg ik in het Nederlands en moet lachen om de situatie. Ze lacht met me mee en zegt fluisterend: Soesoelaa! Ik denk dan nog dat dat 'gezellig!' betekent. Maar als ze vervolgens gespeeld geïrriteerd opspringt en de tiko van haar hoofd trekt en wild om zich heen gaat slaan, weet ik dat ze de muggen bedoelt. Ik kan mijn lachen niet onderdrukken. Ze sjeest de zaal door en slaat en wappert met de dunne doek waar ze maar kan. Steeds maar Soesoelaa! roepend en mij bevestigend aankijkend. "Zie je wel? Ik zei het je toch? Muggen!" Geestig hoe je zonder elkaars taal te verstaan met een enkel woordje uitstekend kunt communiceren en lol maken. Want even later is iedereen weer klaar wakker en gieren we het uit, om beurten Soesoelaa! roepend.
Als de verpleger binnenkomt om de beruchte infuusinjectie aan me te geven wordt het even stil. Ik kreun als het eerste vocht naar binnen dript. "Soesoelaa!! fluistert de vrouw lief. "Soesoelaa!" antwoordt ik en speur ondertussen ter afleiding het plafond af naar die rot  muskieten. Kleine mugjes die rond dwarrelen zonder geluid. Gemeneriken. Soesoelaa!
Als de ellende achter de rug is hink-stap ik naar mijn bed. De vrouw is tot mijn grote verbazing niet bij haar eigen - wel logisch.. half verlamde - moeder maar bij de buurvrouw in bed gekropen. Soesoelaa! roept ze vanonder net muskietennet naar me. .
Soesoelaa! roep ik terug. Ze heeft gelijk. Je gaat toch niet zonder net slapen als het niet hoeft?! En dat de één een eigenlijk onbekende patiënt is... wat maakt dat nou uit?! We are all family!
Soesoelaa!!

28 Kommer en Kwel

Woensdag 14 januari
Kommer en kwel. Nergens goed voor, dacht ik toen ik me plots realiseerde dat het veelal de inspiratiebron geweest is van vele grote schrijvers. Neem Thomas Mann die "De Toverberg"schreef tijdens zijn verblijf in een Zwitsers kuuroord vanwege zware tuberculose. Of August Willemsen die "De Val"schreef tijdens zijn verblijf in een revalidatiecentrum en voor hem destijds tevens afkickkliniek. En zo kan ik er nog wel een paar opnoemen.
Over geluk schrijven is in mijn ogen zoveel minder interessant. Het verveelt al gauw en -  sorry dat ik het zeg - maar doet vaak niet onder voor de Bouquet-reeks.
Nee, dan ellende. Ik lust er wel pap van ;-) Ik kan uitgebreid vertellen over het wel en wee op de ziekenhuiskamer waar ik inmiddels met drie ander kotsende, rillende en kreunende vrouwen lig. En dan toch nog lol proberen te maken. Ik hoef de dames van het bezoek maar een compliment over hun dress te maken en ze zeggen direct "you can have it". Dat het tevens een compliment is aan de enorme billenpartij die pront onder het jakje uitsteekt, zeg ik maar niet. Het jakje van geel met zwarte noppenkatoen draagt ze strak over de forse borsten en flinke armen. Strak in de taille ingesnoerd waaiert het vervolgens vrolijk uit boven de strak over de billen getrokken rappa. Kunst.


Vanmiddag kreeg Tapha 'lunch' aangereikt door de verzorgende dochter van de overbuurvrouw. Een volle schaal met rijst. Ik moest er vooral van mee eten maar walgde ervan. Ik zei "njato njato - later-later" en draaide mijn hoofd zo snel mogelijk weg van het eten.
Ze moeten vreselijk lachen als ik Mandinka spreek. Zelf denk ik dan meteen dat ik het  wel niet goed zal zeggen, maar het tegendeel is waar volgens hen. Toen de dokters en verplegers vanochtend hun ronde deden en me vroegen hoe het ging, antwoordde ik automatisch in het Mandinka. De ogen van de verplegers-in-opleiding  puilden bijna uit en grinnikend verscholen ze zich achter elkaar. Hilarisch!

Het papier is op. Ik heb een velletje gekregen van de dienstdoende arts, maar dat is te klein om een heel verhaal neer te pennen. Ik kon niet slapen en dan schrijven de verhalen zichzelf in mijn hoofd. Het kom vast allemaal wel goed, maar blijft dat ik malaria mijn slechtste vijand niet toewens. De injecties en infusen. De vieze pillen, de wc die me doet denken aan Sally's nestje, het heeft allemaal niet de schoonheidsprijs maar ik doe het ermee. En doe mij de volgende keer maar een gewone griep..

27 Its all about caring

Zucht. Weer iets kwijt. Op zich niks bijzonders, ware het niet dat alles wat ik inbreng uiterst interessant is. Dat in combinatie met het geen respect hebben voor andermans spullen maakt me bezorgd. Stelen kun je het niet altijd noemen, hoewel we daar zojuist weer een mooi staaltje van gezien hebben. "I need it" wordt er gezegd, en daarmee moet je het dan maar doen. Weg is weg. Gelukkig hebben we het WakaWaka radiootje terug gevonden op de bodem van de jeep. Maar het is een goede waarschuwing. Alles blijft in huis en de mensen blijven buiten. De gelegenheid maakt hier absoluut de dief.
Gisteren kwam Salieu geschokt vertellen dat zijn geld gestolen was. Nog schokkender werd het verhaal toen we van hem begrepen dat hij met Buba - een van Taphas apparentes en een van de jongens die hier in huis woonden tot voor kort - in een kamer geslapen had en dat diezelfde Buba 's ochtends in alle vroegte vertrokken was naar Casamance in Senegal.  Met Salieus geld dat hij met keihard werken bij mij had verdiend. Hoe kun je je vergissen in iemand. Ik mocht Buba, ondanks al zijn stommiteiten die me goud geld kostten. Hij mocht als enige op mijn fiets omdat hij een handicap aan zijn heup heeft na een val. Gewoon vertrokken zonder iets of iemand iets te zeggen met het geld van een ander. En dan te bedenken dat hij hier in huis overal bij kon, want de kluis tevoorschijn halen leek me niet nodig gezien het geld dat hier wegstroomt. In het huis weliswaar, maar toch.
Zucht. Het blijft zoeken naar een middenweg: de mensen half vertrouwen en proberen de goede van de kwade  te scheiden. Ik wil niet vooringenomen zijn, maar zal desondanks rekening moeten houden met de mentaliteit hier. Afgezien van het geen respect hebben voor andermans spullen, 'zorgen voor' is een minstens even groot probleem.  Dat er  dingen hier in huis zijn die 30 soms 40 jaar oud zijn is in de ogen van mijn mensen bijna magisch. Zelf laten ze alles slingeren en ruimen niets op. Soms lijkt het luiheid, soms desinteresse. Maar altijd komt het neer op kapotte spullen, kleren, fietsen en wat al niet. "My bike is broken" hoor je dan. En hoe dat komt? "Oh, de kinderen speelden ermee en toen lag hij naast het vuur en Bang! alle banden ontploften. En nu moet ik het hele eind lopen naar het dorp." Ik moet mezelf vermannen om geen geld voor een nieuwe band te geven. Niet doen Tien! Als ze zelf niet voor hun spullen kunnen zorgen hebben ze pech.

Pech. Zo is het maar net. En het Afrikaanse leven gaat gewoon weer verder. Ook zonder fiets.

27 To the footballfield

 

Voetbal op zaterdag. De match tussen Santos en Gamcel. Santos wint de Trophy  dit jaar met 3-0 

(wordt vervolgd)

26 Schatje

Het is half acht in de morgen. Ik wil de zon zien opkomen maar vermoed dat ze achter de strak grijze lucht zit want het is wel al licht. Wolken? Gistermiddag kwamen ze opeens. Weg zon. De oranje gloed over de bananenplanten blijft dus even uit. Een haan kraait ongeduldig. Sally wringt zich uit haar 'hokje' buiten om mij te begroeten. Ze kan zo blij zijn en tevreden. En waakzaam, want ze heeft vier baby's. Hier snauwt men "Atsja!!" tegen honden om ze - om wat dan ook - weg te sturen.  Ook Tapha bijt haar een Atsja!! toe als ze vrolijk op het dekbed afstormt waar hij in weggedoken ligt. Ze wil hem juist goedemorgen zeggen in bed. Ik leg dat hem uit en lief krauwt hij haar over haar koppie.
Ik kruip terug in bed met de volle laptop. Een mooi verhaal schrijven, halt aan ellende en/of frustratie.  Elke dag brengt iets nieuws, zo ook vandaag. We krijgen logees. Dat zit zo.

Toen we van de week een dagje in Senegal waren bij MbaFatou en haar familie, wist dochter Ndaye me al te vertellen dat de meisjes - 14 en 7 jaar - zeker een keer 'for weekend' zouden komen. Lachend schudde ik ja en dacht dat dat mijn tijd wel zou duren. Maar een dag later belde ze me al op. "Next weekend is allright Tineke?" Denk denk denk, ik heb toch geen agenda? En wat zou er op het programma moeten staan zodat ze niet kunnen komen? Ik kon geen reden bedenken en dus zei ik ja. Het is vrijdag vandaag en het weekend begint na de prayers. Ndaye neemt ze mee vanuit Dioloulou, het dorp waar ze net over de grens van Gambia wonen, en belt zodra ze in Brikama zijn, zodat ik ze daar op kan pikken.

Ik kan weinig tegen Ndaye inbrengen. Zo gek (psychotisch) als ze vier jaar geleden was toen ze op alle-dagen van Robbie liep, zo vrolijk en ondernemend is ze nu. Tot voor kort werkte ze als teacher Frans op een soort mavo. Nu is ze begonnen om haar studie Frans aan de universiteit af te ronden. Huh? denk ik, een universiteit in Brikama, het uit de kluiten gewassen dorp waar ik de wekelijkse boodschappen doe?  Ze legt me uit dat daar een soort dependance van de Universiteit in de hoofdstad is gekomen.  Haar man is teacher in Dioloulou en zal waarschijnlijk voor de kosten opdraaien, want van een sponsor is geen sprake.

Elke dag neemt Ndaye trouw haar psychose-pillen. Dat heeft geleid tot een wereld van verschil. Al direct zie je dat aan haar lijf, kogelrond met een fors naar voren stekende buik. "No, I am not pregnant" lacht ze me toe. "Its the tablets and I like eating."  Als ik tijdens het kleding uitdelen een bruine wijde rok ophoudt trekt ze die bijkans uit mijn handen om even later trots erin te verschijnen.Waar wij proberen onvolkomenheden te verbloemen doet Ndaye nog een extra duit in het zakje. Over de rok, om de buik, heeft ze nog eens een extra kralenketting gedaan, zodat die niet langer te missen is. Ze danst rond als een mannequin en showt met chique handgebaartjes: "Look Tineke, how nice!" Met haar ronde wangen en stralende ogen onder een olijk ogend fluwelen mutsje, pakt ze me in. "Je bent een schatje!" roep ik. "A schatje? what is that?" Ik leg haar uit dat ik iedereen die ik lief vind een schatje noem. Tapha, maar ook de hond Sally, en zij dus ook. Ze danst naar haar man die verderop tegen het huis geleund zit, wringt zich naast hem op het veel te kleine bankje en kust hem  gierend van het lachen op de wang. "You are my schatje!!" De man, verlegen onder zoveel plotselinge openbare aandacht, glimlacht onzeker.
"You should tell him: no more babies! He wants a girl with the name Tineke" spoort ze me aan. Ndaye weet als geen ander dat ze daar niet meer aan moet beginnen. De kans op weer een psychose is te groot. Ik bevestig het en bovendien.. er zijn nu vijf Tinekes naar Tien1 en mij vernoemd. Dat lijkt me echt genoeg.
Vanmiddag zie ik haar dus weer als ze de meiden in Brikama aflevert. Waar gaat zij dan naartoe? Of komt ze soms ook logeren?! Ahum! We zullen het zien, maar het zal me niet verbazen. Goed weekend allemaal!

25 Angst

Het is donker. de maan is halvol en hangt op haar zij. De schaars verlichte  asfaltweg lijkt de bush in tweeën te snijden. Opeens springen er drie mannen voor de bushtaxi. Iedereen eruit! Als het uitstappen niet snel genoeg gaat, maken ze korte metten. Met een hakmes killen ze de laatst overgebleven passagier en verdwijnen in het donkere struikgewas.
Alles lijkt rustig nu. We moeten de gedode jongen uit het busje halen. En bewijzen verzamelen. Ik pak een karton om dat over het bankje te leggen waarop de jongen gedood is. Maar dan verschijnen de rebellen opnieuw. Ze zien een man in lange kaftan over de donkere weg lopen: Tapha. Ik maak dat ik wegkom, druk me tegen een muurtje. Ik moet vooral niet laten zien dat ik een vrouw ben. Dan zullen ze zeker Tapha doden en mij verkrachten. Ik houd het karton stijf achter mijn rug. Met ingehouden adem zie ik hoe ze uiteindelijk toch rechtsomkeert maken. Tapha is een dun silhouet  op de lange rechte weg. De vermoorde jongen herken ik als Rudi, hij zat bij mij op de Mulo.

In de Roundhut is het stil. "This is Africa" denk ik, "als het fout gaat , gaat het goed fout." Een spin van wel 8 cm zit doodstil naast mijn bed  op de tegelvloer. Durf ik het?  Zonder te aarzelen mep ik hem met een slipper. Die laat ik erop liggen, want toch wel als de dood voor wat ik te zien krijg als ik hem optil. Met de WakaWaka op zijn kleinst sluip ik naar de wc. Nog steeds bang  durf ik geen geluid te maken en spoel zelfs mijn plas niet door. Niet laten zien dat er iemand in de Roundhut aanwezig is!
Terug in bed maan ik mezelf tot rust. Dan herinner ik me het boek van Ryzcard Kapuscinsky dat ik voor mijn vertrek gelezen heb. Over de afschuwelijk wrede  oorlog in Angola. Het kan niet missen dat het de aanleiding tot deze nachtmerrie is. Kalm nu! Dit is geen land in oorlog.

Ik start de laptop op om het van me af te schrijven. Halverwege scheidt die ermee uit, leeg.  De rest van de droom schrijf ik stilletjes op papier. De laptop moet maar in de kist voor de zekerheid. Je weet het nooit met 'rebellen'. En wat betreft Tapha: die hoop ik nooit in zo'n lijzige kaftan aan te treffen.

24 Vroeg

Doodse stilte. Donker wederom. De lamp op mijn hoofd doet het zowaar nog. Naast me ligt een flink vol geschreven A5je te wachten tot ik het publiceer. Geen nut, denk ik als ik naar de batterij kijk. Het eerste gedeelte van het verhaal is drie dagen geleden al door de laptop gewist toen de stroom uitviel. Over gegaan op schrijven maar nu steeds te weinig stroom doordat ik van alles - oninteressant! - met Google probeer te regelen. Bah!
Onder dat internet gekloot gisteravond soepagetti gekookt (spaghetti). Doe ik een half pak erin, was het net genoeg om als voorafje te dienen. Woedend opnieuw water gekookt en  voor een tweede ronde gegaan. Gelukkig had ik in relaxtere tijden - 's middags - de saus al gemaakt van veel uien, knoflook  en tomatenpuree. En natuurlijk geelwortel-poeder dat naar niets smaakt maar een prima kleurmiddel is ;-)
Pap had weer vis aangeleverd, twee ladyfish ditmaal. De kop eraf snijden vind ik nog steeds niet fijn en laat ik aan Salieu over. Die kook ik voor Sally, die er als een trofee mee vandoor gaat om het verderop op te peuzelen. Het is een schatje en waakzaam als de hel nu ze baby's heeft.
 De fundering voor het watchman-huisje heeft Salieu gisteren gegraven, dus vandaag zal wel begonnen worden met bouwen. Of ben ik nu te positief hahaha?!
Nog een milimeter batterij, dus beter dit opslaan en hopen op betere tijden.
Nu nog even dutten en dan op naar de koffie, de afwas, de put en de bananen !

Ps aan mijn vrienden en kennissen: wil je dat ik je telefoonnummer heb, stuur dan een mail of een pb op Facebook. Ben al mijn contacten kwijt sinds de smartphone het niet meer doet.

23 Kei snel

Het is donker buiten zes uur in de ochtend is zelfs voor de haan te vroeg. Ook voor mij, maar het is de enige tijd waarop internet enigszins werkt. Drie dagen geleden zat ik een heel verhaal in te tikken. Pats! Stroom tekort en laptop dood. Daarna eindeloos gehannes van verkeerd snoer bij me om op te laden, etc etc. Je krijgt het niet cadeau hier.
Inmiddels is de stand van zaken weer flink veranderd. De rust is weer gekeerd. Tijdens ons dagje Senegal zouden de jongens oppassen. En de bananen bewateren. En voor de hond zorgen. En. En. En. Ik ontbijt voor ze klaar gezet met een thermoskan hete koffie en een pan pap. Komen we 's avonds om 10 uur thuis is de boel totaal verlaten en het ontbijt onaangeroerd. Linke soep  als je huis nog niet voldoende op slot kan. Openlijke woede van mijn kant en doodse stilte van Tapha's kant, wat overigens niet betekent dat hij minder kwaad zou zijn. Maar hij kan er niets van zeggen .. Huh?! De jongens vallen toch zoals dat heet 'onder hem'?! Inderdaad, maar commentaar op ze hebben kun je wel vergeten wat dan krijg je de moeder tegen je. Mijn oprechte verontwaardiging was bijna niet meer te stuiten. Weg met de jongens! Geen tijd te verliezen. We moeten een betrouwbaar persoon hebben. Zeker met het oog op een paar maanden in Nederland.
Ik zei het al eerder: het kan snel gaan. Zo woon je met zn vieren en zo zit je samen stilletjes aan de koffie. Een bijzondere ervaring.

Nu ze twee dagen weg zijn blijkt hoeveel rustiger het is. Geen stress om ze steeds maar te moeten controleren  (ze luisteren nooit en schijnen geen 'memory' te hebben) en opeens weer de controle in eigen hand. Het is een beetje een omweg om eerst go-met-de-flow te gaan en dan weer het heft in eigen handen te nemen , maar het is een heerlijk relaxed resultaat. Gewoon met de metselaar Marena en Salieu op de compound aan het werk. Tapha is naar de garage om te lassen  en ik kom weer aan de tuin toe. Egaliseer stukje bij beetje tussen de bananenplanten en graaf hier en daar eens wat roots uit. Hang een waslijntje op en haal water voor de werkers en KOOK! Lunch was dikke omelet en 's avonds rijst met vis. Verse tonijn aangeleverd door Pap. Wat een rust en wat een heerlijkheid om aan mijn eigen dingen toe te komen.

Ondertussen verhuizen we Sally en haar baby's naar een geïmproviseerd hokje. Een kleintje ligt op apegapen en heeft het 's middags opgegeven. Nog vier over. Ze is trouwens een geweldig waakhondje. Toen ik gisteravond - in het donker - even alleen was omdat Tapha en Salieu de rieten banken/bedden op gingen halen, wist ze van gekkigheid niet hoe ze de boel bij mekaar moest blaffen. Wie er ook maar passeerde kreeg er van langs en ze werd pas weer rustig toen de jeep weer de compound op reed.

Dit is weer een kort stukje want ik zie de batterij alweer flink zakken. Alle updates hebben zoveel stroom genomen dat ik aan mijn éigen dingen niet toekom. Inmiddels kraait de haan en zie ik wat licht achter het raam. De dag mag beginnen. Water halen bij de put en de bananen bewateren. Koffie maken en pap, gewoon voor ons tweeën. Mmh! Marena en Salieu komen vandaag de blokken afmaken. Dan kan volgende week begonnen worden met het huisje. Nu niet meer voor de jongens maar voor een watchman. Marena heeft zich al aangediend om 's nachts te komen slapen daar. "You?"vraag ik verbaasd, denkend aan het gezin dat hij heeft. Ja, inderdaad. Dat betekent een vast inkomen en daar heeft hij graag de nachten voor over. Hij is een zeer integer en betrouwbaar persoon. Het zal me niet verbazen als hij onze watchman gaat worden."You can make your own house then"grap ik. Hij steekt er nog eens een peukje bij op en kijkt om zich heen. Tevreden. Hij ziet het duidelijk wel zitten. We zullen het meemaken. Never a dull moment hier.

22 Zelf-doen!

Zelf-doen! Zelf-doen! waren zo ongeveer mijn eerste woorden als ik wijlen mijn moeder moet geloven. Gek werd ze ervan. Niets mocht ze voordoen of uit handen nemen. Ik wilde het zelf uitvinden. Nog niets veranderd blijkt weer eens. Eerst wil ik uitvinden wat er gebeurt als ik hier in huis dingen volgens mijn eigen Europese normen doe. Werkt het niet dan moeten we het veranderen. Best wel omslachtig blijkt nu.  Eerst ga je uitleggen hoe ze op matrassen moeten slapen in de hoop dat ze dat onthouden en later vind je de dekens buiten in het zand en liggen ze op kale - nu nog schone - matrassen.  Je moet dit niet willen blijkt nu. Pas je direct aan en ga niet eerst proberen hen aan te passen. Want het kost je heel veel stress en frustratie.

Buitenlanders die hier wonen hebben een systeem. Als je jongens hebt die voor je werken dan wonen die niet in je huis. Een apart huisje is het meest gangbaar en dat hebben we van de week ook besproken. Daar kunnen ze in alle rust en onrust hun leventje leiden volgens hun eigen Afrikaanse cultuur. Nu er aan het huisje nog begonnen moet worden moeten we een oplossing zoeken tot die tijd. Ik leg het aan Omar voor. De tent? Geen optie, want ze zullen er met messen en scheermesjes hun gang gaan. Het hoofdhaar scheren, een stick snijden om sinaasappels mee te plukken.. noem maar op. Ze zullen nooit begrijpen dat de tent geen echt huis van steen is, maar van stof. Oke, wat dan? Ik vraag het Tapha. Slaperig kijkt hij wat rond. "They are under you, so you take a decision I think?" Echt enthousiast reageert hij er niet op. Misschien wil ik te snel en moet ik wachten tot na het ontbijt.

Onder het ontbijt vertel ik de jongens alvast dat we het anders moeten gaan doen. Ik vertel ze eerst dat ik ze heel erg mag en dat we nu eenmaal van verschillende culturen zijn. Dat we bovendien allemaal fouten maken. Maar dat het de bedoeling is dat je daarvan iets leert. Saynee zit diep weggedoken in zijn capuchon naar de grond te turen. Buba hangt wat achterover. "Translate please" zeg ik tegen Tapha, want Buba kan zich altijd onttrekken aan enig comment onder het mom van "ik spreek Frans". Uiteindelijk neem ik maar aan dat ze het begrijpen. Ze hebben een luxe-leventje hier vergeleken met andere jongens. Alles kan en alles mag bijna. Ze zijn volledig in de kost. Het enige dat nu nog moet is mezelf ervan overtuigen dat ik ze niet slecht behandel als ik ze niet langer in huis wil hebben. Inmiddels heeft Tapha besloten dat ze 's avonds naar hun eigen huis moeten om te slapen. daar schijnt niets mis mee te zijn. Omar adviseerde me dat ook al.

Maandag beginnen we met blokken maken voor hun huisje. Volgens de metselaar  kunnen ze er binnen een week in. Zucht. Het zal allemaal wel goed komen maar het zou handiger zijn als ik - nog meer dan ik al doe -  me laat informeren naar de lokale gewoonten. Dat zou een hoop gedoe en 'stress' schelen.

En onze Sally??! Die heeft vannacht vier kleine hondjes gekregen. Gisteren toen ik ziek in bed lag kwam ze naast me op het matje liggen en was er niet vanaf te krijgen. Ze weet dat ik haar altijd aanhaal en dus was het aan Tapha om haar weg te jagen. Naast de put lag een hoop hooi. Daar is ze in gekropen en daar ligt ze nu vredig met haar baby's. Van Saynee moest ik vlees kopen. Want dat geef je ook aan vrouwen die net bevallen zijn. Zelf vind ik dat niet echt een vergelijk, maar Sally is me wat waard. En dus mag Saynee voor 100 dalasis ( veel!) vlees voor haar halen.  Vier hondjes erbij, het kan nog gezellig worden hier ;-)

20 Oudjaar 2014

 

De laatste dag van 2014 beginnen we met koude Brinta, want te weinig gas om warme havermoutpap te maken voor de jongens en mij. Ik ga het meemaken: zitten in de zon met muziek op mijn hoofd. Helaas ben ik te adhd om ook maar een nummer van Concha Buika uit te luisteren. Mijn hersens blijven op volle toeren draaien. Dit nog maken, dat nog opbergen, zus nog uitpakken en zo nog verdelen. Het is niet anders. Kans op verbranden in de zon heb ik zo niet. Doos na doos kleertjes uitzoeken. Wie heeft welke maat? Hoeveel meisjes heeft het gezin? Schoenen is een probleem. Vooral de grotere maten vanaf 39, want men leeft hier op grote voet. Desalniettemin heb ik aardig wat pakketjes weten te regelen. Namen erop want een hoofd als een zeef. Nog maar net op tijd heb ik het klaar want daar rijdt een witte Landrover de compound op. Mijn lieve Guinee-Bissause familie uit Kartong. Ik leefde met hen een winter lang op de compound van Engelsman Robert. Hij is dan ook zo lief om ze te brengen. "Mama!"valt Arrogi me om de nek. Ik voel haar dikke buik. De vijfde op komst. Ik zeg maar niks. Zeker geld teveel ;-) De kindertjes, Veronica van 9, Ibrahima van 7, Adji van 4 en de kleine Omar van 2. Vooral de laatste heeft de broek aan. Als ik de matten en het speelgoed dat ik op Koninginnedag gescoord heb uitstal in de kamer, is de kleinste de baas. Hij wil alles hebben en slaat zijn zusjes en broertjes van zich af. Arrogi lacht. "Daar krijg je een klauw aan hoor!" waarschuw ik haar. Komt tijd , komt raad zie ik haar denken. Ze geniet van haar kinderen.

De gewoonte hier is om pakketjes die je krijgt domweg aan te pakken. de reden daarvoor weet ik niet, maar ik weet wel dat ik graag wil weten of ik een goede keus gemaakt heb. Dus open ik de zakken en hou de oudste een jurkje voor. Ze vindt het zo mooi dat ze niet ziet dat ze er als een ingepakte worst uitziet. Het is een mollig meisje en het kost me nog aardig wat moeite om het jurkje weer uit te krijgen. "Better for your small sister" leg ik haar uit terwijl ik een veel grotere jurk ophoudt. Ondertussen stampt Ibrahima rond op zijn nieuwe sportschoenen met lichtjes aan de zijkant. Disco!! 

De middag is niet af zonder Nescafe voor ons en limo voor de kids. En een foto natuurlijk voor de mensen die deze kleertjes gegeven hebben. Fantastisch! dank jullie wel! En nu nooit meer in de kledingcontainer gooien maar mij mailen!

Als de kids met hun autootjes door de kamer racen staat de volgende alweer voor de deur. Grote zus Fatou brengt mijn kleinzoon Malang en zijn vriendje Mustapha. Ze heeft haar grote nicht Kumba en een vriendin meegebracht. Wat zijn de meiden volwassen geworden! Veertien was Fatou toen Malang geboren werd.Ze weet het nog maar al te goed. "Sing for us that song please when Malang go asleep, Tineke". Ik zing "Malang heeft op zijn wiegegordijntje" in het Nederlands en eindig met het welterusten! in Mandinka.. "Suto adia Malang!"  De laatste woorden zingen ze mee, zo lief! Een brok in mijn keel. Ik heb ze nog niet gezegd dat ik helaas deze keer alleen kinderkleren heb of er daagt me een doos. Helemaal onderaan staat inderdaad nog een doos met "ongeregeld". We vissen er jurken en rokken uit, jumpers voor de kou en hemdjes met gouden pailletten. Als dank wassen ze voor me af en dweilen de vloer als het speelgoed opgeruimd is.

En Malang die me zo vreselijk gemist heeft? Verlegen leunt hij tegen me aan, verliefd bijna. Zijn dag kan niet meer stuk. De mijne ook niet.

21 NieuwJaar 2015

 

Nieuwjaar 2015. Van uitslapen komt het niet. Want als ik foto's wil plaatsen moet dat als Gambia nog slaapt.  En zo zit ik in de vroege ochtend in bed te schrijven, te knippen en te plakken. Maar ik hou het kort.

Met een biertje en Fantablikjes zijn we de avond prima doorgekomen. De pannenkoeken die ik wilde bakken oogstten applaus en waren in een mum van tijd op. Gezellig rond een vuurtje buiten.

Om middernacht startte Tapha de speciaal voor de gelegenheid gewassen jeep om even Omar en Oumi gelukkig Nieuwjaar te wensen. Op een eenzame agent op het kruispunt na was Gunjur totaal uitgestorven. Maar ik zou Tien niet zijn als ik daar niet iets op bedacht. We mikken 5 liter benzine in de auto en rijden naar het Engelse Gunjur Project Lodge. Daar staat iedereen te dansen en te drinken alsof we in Europa zijn. Buba is met ons meegekomen en voegt zich direct op de dansvloer. Ondanks zijn handicap - heupletsel na een val van het dak - trappelt hij op de ZouGou muziek. Tapha - met mijn rugzak op zijn borst - schuifelt wat heen en weer. Ik begroet de eigenaren en bestel drankjes. Het lijkt wel Nieuwjaar !

Ik wens iedereen een heel gelukkig Nieuw Jaar, vooral in gezondheid!
En nu ga ik nog even dutten ;-)